Skip to main content

Posts

Showing posts from November, 2025

Độc đáo tục “cướp giọng gà ngày Tết" của người Pu Péo

  Người Pu Péo là một trong những cư dân lâu đời nhất ở vùng cao cực Bắc tỉnh Hà Giang. Tuy số người Pu Péo còn lại rất ít nhưng những phong tục mà họ giữ lại được quả thật rất độc đáo, trong đó phải kể tới tục “Cướp giọng gà ngày Tết”. Nam thanh nữ tú Pu Péo cùng chơi các trò chơi dân gian Nét đẹp truyền thống độc đáo của người Pu Péo Chủ yếu sống ở vùng cực Bắc tỉnh Hà Giang như huyện Đồng Văn, Yên Minh hay một số ít ở huyện Bắc Mê với dân số còn lại chưa tới 1.000 người nhưng họ còn lưu giữ được những phong tục kỳ lạ và nhiều nghi lễ dân gian phong phú. Ngoài “Lễ cúng thần rừng của người Pu Péo” đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể, có thể kể tới tục “cướp giọng gà ngày Tết” được người Pu Péo duy trì như một nét đẹp truyền thống vô cùng độc đáo. Trước kia, người Pu Péo ở nhà sàn nhưng do rừng bị tàn phá nhiều nên việc tìm kiếm nguyên vật liệu trở nên khó khăn, họ đã phải chuyển sang ở nhà đất. Nhà của người Pu Péo có lối kiến trúc chuyên biệt, phân bố không gian sinh ...

Về Tây Bắc vui Tết Khù Sự Chà

Tại Điện Biên, người Hà Nhì sinh sống tại 4 xã vùng giáp biên của huyện Mường Nhé là: Sín Thầu, Chung Chải, Sen Thượng và Leng Su Sìn, thuộc hai nhóm là Hà Nhì Lạ Mí và Hà Nhì Cồ Chồ. Hiện nay, người Hà Nhì tại Điện Biên vẫn bảo tồn, lưu giữ, được nhiều lễ nghi mang đậm sắc thái văn hóa dân tộc độc đáo như: Lễ tết tháng 2 (gạ ma thú); lễ cầu mưa; lễ cúng rừng… Đặc biệt là việc giữ gìn, thường xuyên tổ chức lễ Tết Khù Sự Chà (còn có tên gọi khác “Hồ Sự Chà”- tết cơm mới)- Tết cổ truyền có không gian văn hóa đặc sắc nhất của người Hà Nhì. Năm nay, người Hà Nhì tại xã Sín Thầu, huyện Mường Nhé, ăn Tết Khù Sự Chà vào ngày Thìn (con rồng), ngày cuối cùng của tháng cuối năm. Đây là thời điểm mùa màng đã thu hoạch xong, người dân khép lại một năm học tập, lao động sản xuất hăng say, để đoàn tụ bên gia đình, báo hiếu tiên tổ, các bậc sinh thành và vui chơi, thăm hỏi người thân, bạn bè. Thời gian vui chơi đón Tết thường kéo dài ít nhất trong 3 ngày, khi đó mọi người cùng chúc cho nhau những điề...

Lễ cúng trỉa lúa của dân tộc Brâu

Với người Brâu, lễ cúng trỉa lúa là một sự kiện trọng đại của cả làng hay một nhóm gia đình và cũng có thể tổ chức theo từng gia đình. Trước khi bắt đầu xuống giống, cả làng thường tập trung tổ chức lễ hội, ăn mừng trong suốt 2 ngày 2 đêm để bà con chuẩn bị lên nương tra hạt. Lễ hội ăn mừng cũng là thể hiện niềm vui và ước mong sẽ được một mùa bội thu, nhà nhà ấm no. Trước khi diễn ra lễ hội, dân làng phải chuẩn bị những đồ lễ gồm có: 2 vò rượu cần, thịt gà, thịt heo, thịt dê, cơm lam và 1 tô tiết, quan trọng nhất trong mâm lễ bắt buộc phải có một túi đựng tất cả những hạt giống để gieo trồng trong năm, mỗi loại 1 nắm tay, trộn vào nhau để cúng thần linh. Bắt đầu buổi lễ, già làng lấy tiết của những con vật cúng thần đã chuẩn bị trong mâm lễ để tưới lên những hạt giống đã được chuẩn bị trước và trộn chung lại với nhau. Số tiết còn lại, già làng bôi lên chiêng tha, mời tha ăn và khấn rằng: “Đây là máu, là tim của vật cúng được dân làng chúng tôi dâng lên các vị thần… Dân làng dâng lên c...

“Củi hứa hôn” và phong tục cưới hỏi của người Giẻ – Triêng

 Với số dân khoảng hơn 50.000 người, người Giẻ _ Triêng sinh sống chủ yếu tại tỉnh Kon Tumvà miền núi tỉnh Quảng Nam. Bên cạnh kho tàng văn học dân gian phong phú, tục ngữ, âm nhạctruyền thống khá đặc sắc, người Giẻ _Triêng còn lưu giữ được phong tục cưới hỏi mang nét riêng biệt. Theo tục lệ của người Giẻ _Triêng, con gái chủ động trong việc hôn nhân của mình và sự lựa chọn của con cái được cha mẹ tôn trọng, các cô gái phải thạo đan chiếu, dệt vải (ở những vùng có nghề dệt). Trước khi cưới chồng cô gái phải chuẩn bị đủ từ 100 đến 300 bó củi đẹp để nộp cho nhà trai trong lễ cưới. Để hiểu rõ hơn về phong tục cưới hỏi này, chúng tôi đã tìm gặp một số già làng của người Giẻ ở thôn Đắk Tum, xã Đăk Môn, huyện Đắk Glie (Kon Tum) nơi còn lưu giữ được khá nguyên vẹn phong tục cưới hỏi củadân tộc mình. Theo cụ A Lững năm nay đã ngoài 70 tuổi, thì khi cô gái đã đến tuổi cập kê, đã gặp một chàng trai nào đó mà mình ưng ý, bằng cách lựa những khúc mía hoặc dưa leo (trồng trên dãy) hoặc bắp nướn...

Những Phong Tục Đón Tết Nguyên Đán Của Các Dân Tộc Thiểu Số

 Những phong tục độc đáo để chào đón Tết Nguyên Đán của các dân tộc thiểu số ở nước ta mang những ý nghĩa sâu xa, góp phần làm phong phú thêm nét đẹp văn hóa dân tộc. Ban Biên tập website Biên phòng Việt Nam sưu tầm môt số phong tục độc đáo tới độc giả. Người H'mông với tục vỗ mông Vào dịp Tết, thanh niên trai gái H'mông thường hay tụ tập dưới chân núi để vui Xuân. Khi người con trai thích người con gái nào đó, sẽ vỗ mông cô gái và dắt tay tìm chỗ tâm tình thâu đêm suốt sáng. Ngoài ra, lễ hội Sải Sán hay Gầu Tào (hội cầu phúc) trong ngày Tết là lễ hội lớn nhất trong năm và thể hiện nét văn hóa đặc trưng không thể thiếu của người H'Mông. Lễ hội diễn ra rất nhiều hoạt động văn hoá như ném pao - một trong những trò người H'Mông rất thích, múa khèn, múa ô, hát ống, hát giao duyên... Người Thái gọi hồn vào dịp Tết Một tục lệ không thể thiếu và là nét đặc trưng của người dân tộc Thái vào ngày Tết là tục gọi hồn. Theo đó, vào tối 29 hoặc 30 Tết, mỗi gia đình sẽ thịt 2 con gà, ...

Tác động của biến đổi tôn giáo đối với phong tục, tập quán truyền thống Việt Nam

Biến đổi tôn giáo ở Việt Nam có tác động lớn đến phong tục, tập quán truyền thống trên cả hai chiều hướng: tích cực và tiêu cực. Một mặt nó góp phần phục hồi nhiều phong tục, tập quán truyền thống tốt đẹp của dân tộc, góp phần thay đổi lối sống, hành vi của một bộ phận người dân; mặt khác cũng làm hồi sinh nhiều hủ tục, tập quán lạc hậu, làm biến dạng, phai mờ một số phong tục, tập quán truyền thống. Những tác động này đã và đang đặt ra nhiều vấn đề cần giải quyết cho Đảng, Nhà nước trong quá trình xây dựng và phát triển đất nước trong thời kỳ mới. Những thập niên gần đây, trong bối cảnh toàn cầu hóa, đời sống tôn giáo thế giới diễn biến đa dạng và phức tạp. Số lượng các tôn giáo trên thế giới không ngừng gia tăng; các tôn giáo lớn, có lịch sử lâu đời như Công giáo, Hồi giáo, Tin lành, Phật giáo,... đang nỗ lực mở rộng phạm vi ảnh hưởng ra khỏi các khu vực truyền thống và tích cực thích nghi, hội nhập, tham gia tích cực vào các hoạt động xã hội, tác động lớn tới đời sống chính trị- xã ...
 Các tỉnh Tây Nguyên có một nền văn hóa bản địa phong phú và đa dạng với những di sản văn hóa vật thể, phi vật thể hết sức quý giá, trong đó có những di sản được UNESCO công nhận là “Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại”... Đây thực sự là những giá trị tài nguyên đặc biệt của Tây Nguyên để phát triển du lịch theo hướng bền vững. Tuy nhiên, việc khai thác giá trị văn hóa truyền thống các dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên để phát triển du lịch hiện nay đang bộc lộ không ít những hạn chế, bất cập, yếu kém, đòi hỏi phải sớm có các giải pháp khắc phục 1. Khái quát về văn hóa truyền thống và tiềm năng du lịch Tây Nguyên Tây Nguyên gồm 5 tỉnh: Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk, Đắk Nông và Lâm Đồng, diện tích tự nhiên 54.638,4km2, chiếm 16,8% diện tích cả nước, dân số 5.504.560 người, là một trong bảy vùng kinh tế - sinh thái của nước ta hiện nay. Toàn vùng có 61 đơn vị hành chính cấp huyện, gồm 5 thành phố (Buôn Ma Thuột, Pleiku, Đà Lạt, Kon Tum, Bảo Lộc), 4 thị xã (An Khê, Ayun Pa, Buô...

Phong tục cưới hỏi của dân tộc Tày

Đám cưới thường được tổ chức vào lúc chiều tối (tầm 4 -5 giờ trở đi). Cưới vào giờ này không ảnh hưởng đến công việc trong ngày của mọi người, người ở xa mấy núi cũng đến kịp. Hơn nữa, mọi người sẽ có thời gian ở chơi lâu hơn. Tiệc cưới được chia làm hai tiệc. Tiệc thứ nhất dành cho người lớn tuổi, bậc cha chú, anh em họ hàng. Tiệc thứ hai dành cho nam nữ thanh niên, bạn bè gần xa của cô dâu chú rể. Tiệc này bắt đầu vào khoảng 7-8 giờ đêm. Ăn uống xong, mọi người vẫn ở lại. Người lớn ngồi uống nước, hàn huyên với gia chủ. Thanh niên, đám thì tổ chức lày cỏ (một trò chơi như kiểu oẳn tù tì, người thua sẽ bị uống rượu phạt), đám thì bên trai bên gái hát lượn với nhau. Cuộc vui ồn ã, kéo dài thâu đêm, mờ sáng mới tan. Theo phong tục, mọi chi phí tổ chức đám cưới của nhà gái đều do nhà trai lo liệu hết: tiền mặt, lợn, gà, gạo, rượu… Điều đó có ý nghĩa là nhà trai tỏ lòng biết ơn, mong đền đáp phần nào công lao dưỡng dục của bố mẹ cô gái. Nhà gái sẽ trích ra một số tiền để sắm sửa tư trang,...

Một số phong tục hay của các dân tộc thiểu số Việt Nam

Phong tục làm cho sắc thái văn hoá trở nên đa dạng, phong tục giúp cho ta phân biệt được cộng đồng này, dân tộc này với cộng đồng kia, dân tộc kia. Sống đúng với phong tục, mới là sống với truyền thống. Một khi xa lạ với những phong tục của cộng đồng, thì sẽ không được cộng đồng chấp nhận, sẽ bị xem là trái với văn hoá truyền thống của cộng đồng. Phong tục của các dân tộc thiểu số Việt Nam là cả một đề tài vô tận. Cả 54 dân tộc có biết bao nhiêu là hiện tượng, sự kiện văn hoá rất đáng quan tâm. Những vẻ đẹp trong những bộ y phục, trong đồ uống, thức ăn, những cách thức thờ cúng, cách tổ chức ngày sinh nhật, những nề nếp độc đáo trong các cuộc tang ma, cưới hỏi... là những hiện tượng mang đậm ý nghĩa văn hoá truyền thống. Vì thế mà có người đã cho rằng, muồn hiểu biết về văn hoá truyền thống của các cộng đồng phải tìm hiểu qua các phong tục. 1. Sự tích rượu cần (nhiều dân tộc) Các dân tộc thiểu số, hầu như nơi nào cũng uống rượu cần. Hiện nay, chúng ta chưa sưu tầm được hết sự tích rượu...